بچه های طلاق در باتلاق والدین

یک محقق مسائل خانواده به‌نام والرستین یک تحقیق طولانی به مدت 15 سال بر روی کودکانی که والدین آنها طلاق گرفته بودند، انجام داد. وی پس از مصاحبه با کودکان 131 خانواده که والدین آنها از هم جدا شده بودند، به این نتیجه رسید که این کودکان مدت‌ها غمگین بوده‌اند و حدود یک سوم کودکان در طی 5 سال اول بعد از طلاق دچار افسردگی شدند. تحقیق وی نشان داد که وضعیت پسرها در تحصیل، رابطه با همسالان و رفتار خشن با اعضای خانواده بدتر از دخترها بوده است، در حالی که دخترهایی که زیرسن بلوغ بوده و والدین آنها از هم طلاق گرفته بودند، سازگاری بیشتری با شرایط داشتند. با توجه به مسائل فوق، باید متوجه شده باشید که تطابق کودکان با تغییرات ناشی از طلاق چه اهمیت ویژه‌ای می‌تواند داشته باشد. اما گاهی طلا‌ق اجتناب ناپذیر است و قصد این نوشته هم این نیست که هشدار نسبت به وضعیت کودکان طلا‌ق را تکرار کند: مسئله این است که نقش والدین در ایجاد تطابق انکارناپذیر بوده و می‌توان به‌سادگی،با در پیش گرفتن رفتارهای درست و صحیح در مقابل همسر و فرزندان، محیط بهتری را برای فرزندان طلا‌ق به وجود آورد.

ترجمان طلا‌ق
بهترین کار این است که شما و همسرتان، هر دو به کودکتان در مورد طلاق توضیح دهید. باید حتما مطمئن شوید که کودک شما متوجه این موضوع شده است که شما هنوز دوستش دارید و مراقبش هستید. راحت، آرام و صادقانه با فرزندتان صحبت کنید و از بحث‌وجدل و استفاده از عبارات نامانوس خودداری کنید. به‌عنوان مثال می‌توانید به کودک خود این‌گونه بگویید که من و مادرت (یا پدرت) در کنار هم مشکلات بسیار زیادی داشتیم و بنابراین فکر می‌کنیم که بهترین کار برای همه ما این است که از هم جدا شویم.

بچه‌های خشم
پس از طلاق، ممکن است کودک در مورد مسائل کلی نظیر جایی که در آینده در آنجا زندگی خواهد کرد و یا مدرسه‌ای که قرار است برود، نگران شود. باید سعی شود تغییرات زندگی کودک به حداقل ممکن برسد. اگر برخی از این تغییرات در حداقل ممکن بوده و با ثبات باشند به‌طوری که پس از مدتی، وجود آنها برای کودک عادی شود. این موضوع به کودکان کمک می‌کند، تا احساس امنیت بیشتری داشته باشند. علاوه بر این، کودک ممکن است واکنش‌های احساسی بسیار قوی به استرس ناشی از طلاق نشان دهد؛ واکنش‌هایی نظیر اندوه، اضطراب و یا افسردگی، اما شایع‌ترین واکنش، خشم است. این خشم ممکن است فرو خورده شود و منجر به افسردگی شود و یا به بیرون ریخته شود و مشکلات رفتاری ایجاد کند.

بازگشت به گذشته
در طی این دوران پر استرس، احتمال دارد برخی از اطفال رفتارهایی را نشان دهند که در دوران نوزادی و اوایل کودکیشان داشته‌اند. به‌عنوان مثال، ممکن است آنها بخواهند که والدینشان به آنها غذا بدهند و یا اینکه مجددا شروع به مکیدن شستشان کنند و یا جای خود را هنگام خواب خیس کنند. علاوه بر این، باید در نظر داشته باشید که بروز واکنش‌هایی نظیر اضطراب جدایی در کودکان در اثر ترس از احتمال رها شدن آنها توسط والدین نیز یک واکنش شایع است. جهت کمک به کاهش استرس، کار مهمی که می‌توانید انجام دهید، دادن وقت بیشتر به کودک جهت انجام امور روزمره‌اش است. غیر از این، صرف وقت و رابطه دو طرفه شما با کودکتان می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. کار دیگری که می‌توانید جهت افزایش روحیه و کاهش استرس کودکان انجام دهید، این است که از یکی از افراد خانواده و یا یک دوست خانوادگی که از جنسیت والد طلاق گرفته است، خواهش کنید که مدتی را با کودک شما بگذراند و به‌وی آرامش دهد. انجام این موارد همگی به کاهش استرس کودک کمک می‌کنند.
کودکان خود را از جنگ و جدل‌های طلاق تا می‌توانید، دور کنید.

چند نکته کاربردی
همان‌گونه که گفته شد، سازگاری بهتر و سریع‌تر کودک با طلاق و جدایی والدین عمدتا بستگی به این دارد که والدین چگونه با یکدیگر و نیز با کودکشان تعامل دارند. چند نکته بسیار مهم وجود دارند که والدین در هنگام طلاق باید حتما به‌خاطر داشته باشند.
‌‌ هرگز کودک خود را مجبور نکنید تا بین والدین، یکی از آنها را انتخاب کند.
هیچگاه از کودک به‌عنوان وسیله‌ای جهت ردوبدل‌ کردن پیغام بین یکدیگر استفاده نکنید.
هرگز در مورد مسائلی که به سرپرستی کودکتان، حمایت از وی و یا آینده وی مربوط می‌شود، در حضور کودکتان بحث‌وجدل نکنید. از تخلیه اطلاعاتی کودک در مورد همسرتان پرهیز کنید.
هیچ‌گاه از کودک خود به‌عنوان ابزاری جهت اذیت و آزار همسرتان استفاده نکنید.
مهم‌تر از همه، هرگز به کودکتان در مورد همسرتان بد نگویید. بچه‌های شما به‌خوبی می‌فهمند که آنها مخلوطی از هر دو والد هستند. چنانچه شما به‌طور مداوم از همسرتان بد بگویید و وی را مقصر و یک آدم نادرست قلمداد کنید، آنگاه کودکان شما حتی شاید به خودشان نیز شک کنند.

بیم‌ها و امیدها
بسیاری از بچه‌ها به‌ویژه در سنین قبل از مدرسه فکر می‌کنند که آنها به سبب طلاق والدینشان مورد سرزنش هستند. فکر می‌کنند که اگر آنها بچه‌‌های بدی نبودند، احتمال داشت که والدین آنها با یکدیگر بمانند و از هم جدا نشوند. حتی ممکن است که در مواردی ناگهان خشمگین شوند و آرزوی مرگ یکی از والدین خود را بکنند. شما باید مکررا به کودک خود اطمینان دهید که آنها هیچ‌گونه تقصیری در مورد طلاق ندارند. بچه‌ها به‌ویژه چنانچه در سنین ابتدایی باشند هنوز امید دارند که والدین آنها شاید دوباره به یکدیگر برگردند. صرف وقت هر یک از والدین به‌طور جداگانه با کودک می‌تواند در سازگار شدن کودک شما با این واقعیت که والدین وی اکنون زندگی‌ جداگانه‌ای دارند، بسیار کمک کننده باشد.

لوسشان نکنید
شاید شما تصمیم بگیرید که جهت کاهش اندوه کودکتان در اثر طلاق، تعدادی از وظایف پدری و یا مادری خود را کاهش دهید. توجه داشته باشید که انجام این عمل تنها موجب لوس شدن کودک و نیز احساس عدم امنیت بیشتر در وی خواهد شد. بچه‌ها در واقع خودشان ترجیح می‌دهند که یک زندگی منظم و یک برنامه‌ معمول با حد و مرزهای مشخص داشته باشند، حتی اگر در ظاهر، از وجود محدودیت‌ها ناراضی باشند. چنانچه کودک مدت زمانی را با یک والد و مدتی را با دیگری سپری ‌کند، بهتر است که پدر و مادر سعی کنند تا قوانین مشابهی برای زندگی کودکشان داشته باشند. رعایت محدودیت‌ها و پرهیز از دادن آزادی بیش از حد به‌ویژه در کودکان قبل از بلوغ اهمیت دارد زیرا آنها بیشتر امکان دارد که درگیر فعالیت‌های پرخطر شوند.

توسل به مشاوره
آسیب روحی ناشی از طلاق در برخی از والدین ممکن است به‌قدری شدید باشد که آنها حتی از فرزندانشان جهت کاهش ناراحتی و یا حتی راهنمایی کمک بگیرند. والدین باید از درخواست چنین مسئولیت‌هایی که خاص افراد بزرگسال است، پرهیز کنند. تغییرات و ناراحتی ناشی از طلاق برای هر کسی سخت است. بسیاری از افرادی که طلاق می‌گیرند، شاید به مشاوره احتیاج داشته باشند. حفظ و نگهداری سلامت احساسی و روحی شما در کمک کردن و همراهی کودکانتان در خلال این دوران سخت، بسیار کمک کننده است.
چنانچه کودک دچار مسائلی نظیر مشکلات تحصیلی، رفتارهای وسواسی و یا هراس‌های غیرطبیعی، مشکلات خواب، مشکلات تغذیه‌ای و یا تغییرات شخصیتی شده باشد، انجام مشاوره برای وی بسیار مفید و کمک کننده خواهد بود.

حق با بچه‌هاست
پس از طلاق، قاعدتا تنها کاری که نمی‌خواهید انجام بدهید تماس و ارتباط با همسر‌تان است.با اینکه سخت است ولی بهتر است به‌خاطر فرزندتان با کمک همسر سابقتان تلاش کنید که به اهداف مشترکی که همه والدین برای فرزندانشان دارند، برسید. سعی کنید همیشه به این فکر کنید که بچه‌هایتان چه نیازهایی دارند نه اینکه شما چه می‌خواهید. در نظر داشته باشید که کمک به کودکانتان جهت نگهداری یک ارتباط قوی و عاطفی با هر دو والد مهم‌ترین عمل برای کمک به فرزندانتان جهت سازگاری با طلاق است